Ga direct naar inhoud
Windpark in zee
Beeld: ©EZK

Missies voor de toekomst

Hoe blijft de zorg betaalbaar en toegankelijk voor iedereen? Wat kunnen we doen tegen klimaatverandering? Hoe zetten we afval om in waardevolle grondstoffen? En hoe blijven we dreigingen tegen onze veiligheid voor? Dit zijn enkele vragen die de overheid in alle regio’s aan innovatieve ondernemers en kennisinstellingen stelt voor een toekomstbestendig Nederland.

Concrete missies

Voor een klimaatbestendig, waterrobuust, duurzaam, gezond en veilig Nederland zijn zowel grote als kleine oplossingen nodig. Van de nieuwste wetenschappelijke inzichten en sleuteltechnologieën tot praktische en menselijke oplossingen in design en gebruik. De koppeling van deze maatschappelijke uitdagingen aan het bedrijfsleven en kennisinstellingen heeft geleid tot 25 concrete missies binnen vier thema’s. Op deze pagina zijn ook de bijbehorende kennis- en innovatie agenda's (KIA's) te vinden.

Robotarm plant stekjes op lopende band

Thema Energietransitie en Duurzaamheid

  • Vermindering van de nationale broeikasgasuitstoot met 49% in 2030, op weg naar 95% minder uitstoot in 2050 ten opzichte van 1990.
  • Een volledig CO2-vrij elektriciteitssysteem in 2050
  • Een CO2- vrije gebouwde omgeving in 2050
  • Een klimaatneutrale industrie met hergebruik van grondstoffen en producten in 2050.
  • Emissieloze mobiliteit voor mensen en goederen in 2050.
  • Een duurzame en volledig circulaire economie in 2050, met in 2030 halvering van het grondstoffengebruik.

Thema Landbouw Water Voedsel

  • Vermindering van grond- en hulpstoffen in de land- en tuinbouw in 2030. Alle eind- en restproducten worden zo hoog mogelijk tot waarde gebracht (kringlooplandbouw).
  • In 2050 is het systeem van landbouw en natuur netto klimaatneutraal (gedeelde missie met het thema Energietransitie en Duurzaamheid)
  • Nederland is in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust.
  • In 2030 produceren en consumeren we gezond, veilig en duurzaam voedsel en verdienen ketenpartners, inclusief de boer een eerlijke prijs.
  • Een duurzame balans tussen ecologische draagkracht en waterbeheer vs. Hernieuwbare energie, voedsel, visserij en andere economische activiteiten. Die balans moet er in 2030 zijn voor mariene wateren en in 2050 voor rivieren, meren en estuaria.
  • Nederland is en blijft de best beschermde en leefbare delta ter wereld, met tijdige, toekomstbestendige maatregelen tegen beheersbare kosten

Thema Gezondheid en Zorg

  • In 2040 leven alle Nederlanders tenminste vijf jaar langer in goede gezondheid en zijn de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaal-economische groepen met 30% afgenomen.
  • In 2040 is de ziektelast door een ongezonde leefstijl en -omgeving met 30% afgenomen.
  • In 2030 wordt zorg 50% meer (of vaker) in de eigen leefomgeving georganiseerd, in plaats van in zorginstellingen.
  • In 2030 kunnen mensen met een chronische ziekte of levenslange beperking naar wens en vermogen beter meedoen in de samenleving (25%).
  • In 2030 is de kwaliteit van leven van mensen met dementie met 25% toegenomen.

Thema Veiligheid

  • In 2030 is de georganiseerde criminaliteit in Nederland te riskant en slecht lonend, door meer zicht op illegale activiteiten en geldstromen
  • In 2035 beschikt Nederland over de marine van de toekomst. In staat om flexibel te reageren op onvoorspelbare ontwikkelingen.
  • In 2030 heeft Nederland een operationeel inzetbare ruimtevaartcapaciteit voor defensie en veiligheid.
  • Cyberveiligheid. Nederland is in staat om op een veilige wijze de economische en maatschappelijke kansen van digitalisering te verzilveren.
  • In 2030 werkt de krijgsmacht volledig genetwerkt met andere diensten en met integratie van nieuwe technologieën  om sneller en effectiever te kunnen handelen dan de tegenstander.
  • Vraag en aanbod worden sneller bij elkaar gebracht om kort cyclisch succesvolle innovaties te implementeren.
  • In 2030 verzamelen veiligheidsorganisaties nieuwe en betere data, waardoor men de dreiging steeds een stap voor is.
  • Het vak van veiligheidsprofessional behoort in 2030 tot de top 10 van meest aantrekkelijke beroepen in Nederland.

Kennis en Innovatie Agenda's

De 25 missies zijn de basis voor de Kennis- en Innovatieagenda’s die de topsectoren voor elk maatschappelijk thema, sleuteltechnologieën en voor het maatschappelijk verdienvermogen van Nederland hebben gemaakt. Daarbij is ook aandacht voor internationale verdienkansen en menselijk kapitaal. Via de links hieronder zijn alle kennis- en innovatieagenda’s te bekijken.

  1. Energietransitie & duurzaamheid, bestaat uit drie deelagenda’s:
  2. Landbouw, water en voedsel (te bekijken via de websites van:
    Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en
    Topsector Agri&Food
  3. Gezondheid en zorg
  4. Veiligheid
  5. Sleuteltechnologieën
  6. Maatschappelijk verdienvermogen

Het Kennis- en Innovatie Convenant (KIC) bevat afspraken met ruim 2.200 bedrijven, kennisinstellingen en overheden om gezamenlijk €4,9 miljard euro te investeren in economische kansen van maatschappelijke uitdagingen en sleuteltechnologieën. Van dat bedrag komt €2,05 miljard euro van bedrijven en €2,85 miljard euro uit publieke middelen.

Succes oogsten met innovaties

Nederland heeft een gunstige ligging in Europa en toegang tot de wereldtop aan kennis en ondernemers, maar in vergelijking met andere landen weinig grondstoffen en dure arbeidskrachten. Nederlandse bedrijven moeten dus vernieuwen om zich te onderscheiden van de rest. Door te innoveren, door nieuwe of betere producten en diensten te ontwikkelen. Door verder te kijken naar oplossingen en verrassende combinaties te maken. Daar is Nederland ook uitgesproken goed in. In 2019 werd Nederland uitgeroepen tot de meest concurrerende economie binnen Europa en de tweede innovatieve economie wereldwijd.

Nederlandse innovatie, kennis en technologie kunnen dus wereldwijd bijdragen aan economische, sociale en duurzame ontwikkeling, voor nu en in de toekomst.

Succesvol innoveren en breed toepassen

Om in de praktijk ook echt succes te oogsten met innovaties, moeten ze breed toegepast worden. Dat wordt valorisatie genoemd. Binnen de topsectoren werken bedrijven, kennisinstellingen en overheden aan een strategie die deze valorisatie versterkt en nieuwe markten creëert.

Wegwerkers in de nacht bezig met asfalteren

Voorbeeld: Economische kansen van 7 miljoen km asfalt

Hoe werkt een missiegedreven aanpak tussen bedrijven, wetenschap en de overheid in de praktijk? In 2018 ging de Provincie Zuid-Holland (overheid) aan de slag met hun maatschappelijke uitdaging om een veelgebruikte weg te verduurzamen. Deze N211, dwars door het Westland, moet CO2 negatief worden. Dat betekent dat de weg meer CO2 bespaart, dan dat de aanleg en het gebruik uitstoot.

Innovatieve bedrijven en kennisinstellingen werden uitgedaagd om zoveel mogelijk  CO2 te besparen met innovatieve en duurzame oplossingen. Daarnaast moesten de innovaties ook op andere wegen toepasbaar zijn. Diverse grote en kleine bedrijven in de regio werkten samen. Al doende vond men steeds nieuwe manieren om CO2 te besparen en praktische problemen op te lossen. Lantaarnpalen en bushokjes die zelf energie opwekken. Het oude, teerhoudende asfalt werd schoongemaakt met schimmels. Warmte uit het wegdek wordt opgeslagen en gedeeld met bedrijven in de buurt. Bouwmaterialen zijn zoveel mogelijk hernieuwbaar of zijn hergebruikt uit de oude weg. Uiteindelijk leverde dit 21 verschillende maatregelen op om CO2 uitstoot te verminderen en energie te besparen of op te wekken. Doordat de weg extra vlak en met de juiste textuur is aangelegd, besparen weggebruikers gemiddeld 2,5% brandstof.

Het doel om 4.000 ton CO2 te verminderen, werd ruim overtroffen door 13.000 ton minder CO2 uit te stoten. Het bundelen van krachten bleek de enige manier om het proces te versnellen, te versterken en überhaupt te behalen. Met zeker 135.000 km openbare weg in Nederland en bijna 7 miljoen km weg in heel Europa, liggen hier grote kansen voor het verlagen van CO2 uitstoot en verdienkansen voor de betrokken bedrijven.

Meer informatie over missies

Voor meer informatie over de maatschappelijke missies, topsectoren, sleuteltechnologieen en het Nederlandse innovatiebeleid, staan hieronder enkele interessante achtergronddocumenten en links. 

Publicaties